Giới thiệu

Trong y học cổ truyền, đau nhức các khớp thuộc phạm vi chứng tý. Triệu chứng của bệnh là đau mỏi các khớp, đau tăng lên khi trời lạnh, ẩm thấp. 

Nguyên nhân gây nên bệnh đau nhức khớp là do vệ khí của cơ thể không đầy đủ các tà khí như phong hàn, thấp nhiệt xâm phạm vào cơ, xương khớp làm cho sự vận hành của khí huyết tắc lại mà gây ra bệnh. Phương pháp điều trị chung là khu phong, tán hàn, trừ thấp, tuy nhiên cần căn cứ vào triệu chứng của các thể phong tý, hàn tý hay thấp tý mà dùng các bài thuốc phù hợp với từng thể trạng bệnh.

Đau nhức xương khớp

Một số bài thuốc theo từng thể trạng bệnh:

Thể phong tý:

Biểu hiện: Khi di chuyển thì đau các khớp, sợ gió, rêu lưỡi trắng, mạch phù

Phương pháp điều trị: Tập chung vào khu phong, tán hàn trừ thấp là phụ, hoạt huyết, hành khí.

Bài 1: Thổ phục linh 16gam, ké đầu ngựa 16gam, hy thiêm 16gam, uy linh tiên 12gam, rễ vòi voi 16gam, quế chi 8gam, bạch chỉ 8gam, tỳ giải 12gam, ý dĩ 12gam, cam thảo nam 12gam. Sắc uống.

Bài 2: Phòng phong 12gam, khương hoạt 12gam, tần giao 8gam, quế chi 8gam, phục linh 8gam, bạch thược 12gam, đương quy 12gam, cam thảo 6gam, ma hoàng 8gam. Sắc uống.

Thể hàn tý:

Biểu hiện: Đau dữ dội ở một khớp, khi trời lạnh thì cảm giác đau tăng lên, tay chân lạnh, rêu lưỡi trắng.
Phương pháp điều trị: Tập chung vào tán hàn, khu phong trừ thấp là phụ, hành khí, hoạt huyết. 

Bài 1: Quế chi 8gam, can khương 8g, phụ tử chế 8gam, uy linh tiên 8gam, thiên niên kiện 8gam, ý dĩ 12gam, thương truật 8gam, xuyên khung 8gam, ngưu tất 8gam. Sắc uống.

Bài 2: Phụ tử chế 8gam, ma hoàng 8gam, bạch thược 8gam, hoàng kỳ 8gam, phục linh 8gam, cam thảo 6gam. Sắc uống.

Thể thấp tý:

Biểu hiện: Các khớp nhức mỏi, đau một chỗ, tê bì chân tay, đau các cơ, bệnh lâu ngày vận động khó. 
Phương pháp điều trị: Trừ thấp là chủ đạo, tán hàn khu phong là phụ, hành khí, hoạt huyết.

Bài 1: Ý dĩ 16gam, ngũ gia bì 12gam, tỳ giải 12gam, rễ cây lá lốt 8gam, rễ cỏ xước 12gam, quế chi 6gam, bạch chỉ 6gam, xuyên khung 12gam, đan sâm 12gam. Sắc uống.

Bài 2: Ý dĩ 16gam, thương truật 8gam, ma hoàng 8gam, quế chi 8gam, khương hoạt 8gam, độc hoạt 8gam, phòng phong 8gam, hoàng kỳ 12gam, cam thảo 6gam, đảng sâm 12g, xuyên khung 8gam, ngưu tất 8gam. Sắc uống.

ThS. Phạm Minh Dương