Cây vuốt quỷ (Harpagophytum Procumbens DC. ex Meisn.), thuộc họ Vừng (Pedaliaceae), là một loài cây lâu năm có nguồn gốc từ sa mạc miền nam châu Phi. Vào mùa mưa, những bông hoa màu đỏ tím hình loa kèn phủ lên thân cây vuốt quỷ, mỗi bông hoa chỉ tồn tại một ngày và sớm biến thành một loại trái cây trông thật ghê gớm với những chiếc gai dài sắc nhọn như những chiếc vuốt của quỷ. Tuy nhiên, vị thuốc từ cây vuốt quỷ không phải là trái cây đặc biệt của nó mà là phần củ.

CÂY VUỐT QUỶ GIẢM ĐAU CHỐNG VIÊM TRỊ BỆNH XƯƠNG KHỚP

Cây vuốt quỷ (Harpagophytum Procumbens DC. ex Meisn.), thuộc họ Vừng (Pedaliaceae), là một loài cây lâu năm có nguồn gốc từ sa mạc miền nam châu Phi. Vào mùa mưa, những bông hoa màu đỏ tím hình loa kèn phủ lên thân cây vuốt quỷ, mỗi bông hoa chỉ tồn tại một ngày và sớm biến thành một loại trái cây trông thật ghê gớm với những chiếc gai dài sắc nhọn như những chiếc vuốt của quỷ. Tuy nhiên, vị thuốc từ cây vuốt quỷ không phải là trái cây đặc biệt của nó mà là phần củ.

1.    Đặc điểm của cây vuốt quỷ

Tinh hoa và sức mạnh của cây vuốt Quỷ tập trung ở phần rễ củ giống như củ cà rốt và củ con mọc ra từ củ chính. Mỗi năm, khi mùa mưa đến, thân cây leo bắt đầu mọc ra từ rễ cây lâu năm. Lá cây có thùy không đều, màu xanh xám. Những bông hoa có hình ống, nhiều màu màu tím đậm đến màu vàng. Tuy nhiên, phần đáng chú ý nhất là quả với những chiếc gai móc cong như vuốt quỷ Devil, thực ra là móc vào các động vật đi qua để quá giang phát tán hạt giống. Người ta thu hoạch phần củ con của cây để làm dược liệu, giữ lại củ chính trong lòng đất dành cho những mùa vụ sau. 

Cây vuốt quỷ (Harpagophytum Procumbens DC. ex Meisn.), thuộc họ Vừng (Pedaliaceae)


 

Hiện nay, cây vuốt quỷ dần được chính quyền các tỉnh ở Nam Phi quan tâm, tạo điều kiện để xây dựng mô hình bền vững, tạo kế sinh nhai cho người dân và tạo nguồn dược liệu cung cấp cho thị trường trong nước và Quốc tế.

2.    Vuốt quỷ - giảm đau chống viêm trị bệnh cơ xương khớp

Các bộ lạc bản địa ở miền nam châu Phi đã sử dụng cây vuốt quỷ để chữa bệnh từ hàng ngàn năm. Họ thường dùng phần củ của cây để điều trị các vấn đề về xương khớp, đường tiêu hóa, hạ sốt, làm dịu dị ứng và giảm đau nửa đầu, dùng ngoài để điều trị vết loét và mụn nhọt. 

Đầu những năm 1900, một nông dân Nam Phi bắt đầu quan tâm các loài thực vật bản địa ở khu vực này và đã ghi nhận việc các bộ lạc địa phương sử dụng các chế phẩm từ rễ khô cây vuốt quỷ để chữa các bệnh khác nhau. Bị ấn tượng bởi hiệu quả điều trị, người nông dân bắt đầu quảng bá một loại trà làm từ rễ củ cây vuốt quỷ. Từ đó, y học phương Tây biết đến loại cây này và chẳng mấy chốc, vuốt quỷ đã được sử dụng rộng rãi ở châu Âu để giảm đau, chống viêm và khắc phục tình trạng chán ăn.
 

Dược liệu vuốt quỷ (củ) dùng để chữa bệnh

 

Trong y học hiện đại, vuốt quỷ được dùng chủ yếu để giảm đau và viêm trong các bệnh thoái hóa khớp, viêm khớp, viêm khớp dạng thấp. Hiệu quả điều trị triệu chứng của nó tương tự như một số loại thuốc chống viêm non-steroid. Trong thị trường các chế phẩm chữa các bệnh về khớp, các loại có thành phần từ chiết xuất cây vuốt quỷ chiếm tỷ lệ khá lớn, nhất là ở châu Âu và Hoa Kỳ. Ngoài ra, vuốt quỷ còn được dùng để làm giảm đau cơ, đau đầu, đau dạ dày, kích thích sự thèm ăn. 

Củ của cây vuốt quỷ có vị đắng, các hợp chất đắng này kích thích cơ thể tiết ra nhiều nước bọt và dịch tiêu hóa, tăng cường tiêu hóa và giảm khí và đầy hơi. Nghiên cứu đã tập trung chủ yếu vào việc sử dụng vuốt quỷ để giảm đau và đã xác nhận hoạt động chống viêm mạnh mẽ của loại thảo dược này. Một trong những hợp chất quan trọng trong vuốt quỷ là harpagoside, một glycoside ức chế các chất liên quan đến việc tạo ra viêm và đau.

Nhiều nghiên cứu lâm sàng ở người đã được thực hiện để đánh giá hiệu quả của vuốt quỷ trong việc giảm viêm và đau khớp. Hiệu quả của nó có hiệu quả tương đương rofecoxib và không có tác dụng phụ đáng kể. Các nghiên cứu cũng đã xác nhận rằng vuốt quỷ có tác dụng giảm đau do viêm xương khớp, trung bình cải thiện 35% sau 8 tuần điều trị.

3.    Cách sử dụng cây vuốt quỷ để trị bệnh viêm khớp

Khi được khoa học quan tâm về công dụng giảm đau chống viêm, cây vuốt quỷ đã trở thành thành phần quan trọng trong một số loại thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe có tác dụng điều trị các bệnh về cơ xương khớp. Ngoài ra, bệnh nhân có thể sử dụng dược liệu vuốt quỷ dạng trà. 

-    Trà: 1 muỗng cà phê bột thô thân rễ cây vuốt quỷ hoặc kết hợp 1/2 đến 1 muỗng cà phê bột thô thân rễ cây vuốt quỷ, 1 muỗng cà phê hạt cần tây hãm với 250ml nước sôi trong 15 phút. Uống mỗi ngày 1 – 2 cốc trong vòng 1 tháng. Trà này có tác dụng giảm các triệu chứng đau, viêm xương khớp. 

•    Lưu ý khi sử dụng

Cây vuốt quỷ được đánh giá an toàn và dung nạp tốt khi sử dụng đơn độc. Tuy nhiên, cây vuốt quỷ vẫn có thể tương tác với một số loại thuốc khác cũng như gây kích thích tăng tiết acid dạ dày. Vì vậy, khi sử dụng cần phải lưu ý như sau:

-    Những người dùng thuốc chống đông máu coumadin không nên sử dụng dược liệu vuốt quỷ.

-    Những người sử dụng thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc ức chế bơm proton điều trị bệnh dạ dày cần phải hỏi ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng dược liệu vuốt quỷ.

-    Không nên dùng vuốt quỷ khi mang thai, vì nó có thể kích thích co bóp tử cung.

Bác sĩ: Nguyễn Thùy Ngân