Những lợi ích đã được chứng minh của hoàng kỳ

Hoàng kỳ có nhiều lợi ích đối với sức khỏe, đó là lý do tại sao nó là một trong những loại thảo dược thiết yếu, thường được dùng trong y học tự nhiên.

Tìm hiểu về hoàng kỳ

Hoàng kỳ là loại cây thuộc họ Đậu (Fabaceae), có lịch sử rất lâu đời với vai trò tăng cường hệ thống miễn dịch và chống lại bệnh tật.

Trong y học cổ truyền, hoàng kỳ được sử dụng như một chất thích ứng trong hàng ngàn năm, có nghĩa là nó giúp cơ thể chống lại căng thẳng và bệnh tật. Ngày nay, công dụng chữa bệnh của hoàng kỳ là đa dạng trên nhiều loại bệnh tật khác nhau.

Hoàng kỳ có chứa các thành phần có tác động tích cực đến sức khỏe con người: Saponin, flavonoid và polysaccharide, đều là những hợp chất hoạt động có trong một số loại thực vật.

Saponin được biết đến với khả năng giúp giảm cholesterol, cải thiện hệ thống miễn dịch và ngăn ngừa ung thư.

Flavonoids, cũng được tìm thấy trong hoàng kỳ, mang lại lợi ích cho sức khỏe thông qua tín hiệu tế bào. Chúng có đặc tính chống oxy hóa, kiểm soát và loại bỏ các gốc tự do, đồng thời có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim, ung thư và virus gây suy giảm miễn dịch.

Polysaccharides được biết là có khả năng kháng khuẩn, kháng virus và chống viêm, cùng nhiều lợi ích sức khỏe khác.

Những lợi ích của hoàng kỳ

Trong Y học cổ truyền, hoàng kỳ này được ca ngợi như một chất bảo vệ chống lại căng thẳng cả về tinh thần và thể chất.

Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn ở người để củng cố hiệu quả của nó, nhưng thành công ở chuột và các động vật khác đã thúc đẩy nghiên cứu tiến bộ về loại thảo dược này.

Do sự thành công to lớn của rất nhiều nghiên cứu và thử nghiệm, thông tin mới về hoàng kỳ luôn được đưa ra ánh sáng. Nói chung, sức mạnh lớn nhất của nó là ngăn ngừa và bảo vệ tế bào khỏi sự chết của tế bào và các yếu tố có hại khác, chẳng hạn như các gốc tự do và quá trình oxy hóa.

Theo nghiên cứu, lợi ích sức khỏe hoàng kỳ bao gồm:

Hoạt động như một chất chống viêm

Từ viêm khớp đến bệnh tim, viêm thường là thủ phạm gây ra tổn thương. Nhiều nghiên cứu cho thấy nhờ saponin và polysaccharides, hoàng kỳ có thể làm giảm phản ứng viêm liên quan đến một số bệnh và tình trạng, từ giúp chữa lành vết thương và tổn thương đến giảm viêm trong bệnh thận tiểu đường.

Tăng cường hệ thống miễn dịch

Về mặt danh tiếng, việc tăng cường hệ thống miễn dịch là tuyên bố nổi tiếng của hoàng kỳ. Nó đã được sử dụng với khả năng này trong hàng ngàn năm.

Một nghiên cứu ở Bắc Kinh cho thấy khả năng kiểm soát tế bào T-helper 1 và 2, về cơ bản điều chỉnh các phản ứng miễn dịch của cơ thể. Nó cũng đã được chứng minh là giúp tăng cường phản ứng miễn dịch ở chuột và trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát, các thành viên của đội chèo thuyền Ba Lan đã khôi phục lại sự cân bằng miễn dịch “thông qua sự ổn định của tế bào NK và Treg với xu hướng tích cực về Tδγ đối với phản ứng Th1 trong quá trình phục hồi bằng cách điều chế cytokine IL2” khi dùng hoàng kỳ.

Giúp làm chậm hoặc ngăn chặn sự phát triển của khối u

Nhiều cuộc kiểm tra gần đây đã cho thấy sự thành công của saponin hoàng kỳ, flavonoid và polysaccharides trong việc giảm hoặc loại bỏ các khối u. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dược phẩm và Dược lý, trong các trường hợp kháng hóa chất điều trị ung thư gan, hoàng kỳ đã cho thấy tiềm năng trong việc đảo ngược tình trạng kháng nhiều loại thuốc và là một sự bổ sung cho hóa trị liệu thông thường.

Tác dụng chống khối u của hoàng kỳ đã được nghiên cứu rộng rãi, hứa hẹn làm chậm hoặc ngăn chặn sự phát triển của khối u.

Bảo vệ hệ tim mạch

Các flavonoid có trong hoàng kỳ là chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám trong động mạch và thu hẹp thành mạch bằng cách bảo vệ thành trong của mạch. Một nghiên cứu năm 2014 được công bố trên Tạp chí Y học Tích hợp Trung Quốc cho thấy tiêm chiết xuất hoàng kỳ, kết hợp với phương pháp điều trị thông thường đối với bệnh viêm cơ tim do virus, giúp điều trị bệnh tim thành công hơn.

Các nghiên cứu khác trên động vật đã cho thấy khả năng giảm huyết áp và có thể giúp kiểm soát chất béo trung tính. Mức chất béo trung tính cao khiến mọi người có nguy cơ mắc nhiều dạng bệnh tim, chẳng hạn như đột quỵ, đau tim và xơ cứng thành động mạch.

Trong cơn đau tim, tổn thương cơ tim xảy ra khi thiếu nguồn cung cấp máu và oxy. Khi đó, tình trạng quá tải calci sẽ tạo ra tổn thương thứ phát. Hoàng kỳ có thể ngăn ngừa tổn thương cơ tim thêm bằng cách điều chỉnh cân bằng nội môi calci trong tim.

Kiểm soát và giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường

Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy hoàng kỳ có khả năng làm giảm tình trạng kháng insulin và giúp kiểm soát bệnh tiểu đường một cách tự nhiên.

Các saponin, flavonoid và polysaccharides của hoàng kỳ đều có hiệu quả trong việc điều trị và điều chỉnh bệnh tiểu đường type 1 và 2. Chúng có thể tăng độ nhạy insulin, bảo vệ tế bào beta tuyến tụy (tế bào trong tuyến tụy sản xuất và giải phóng insulin) và cũng hoạt động như thuốc chống viêm ở những khu vực liên quan đến triệu chứng bệnh tiểu đường.

Bệnh thận ở bệnh nhân tiểu đường cũng là một vấn đề phổ biến và hoàng kỳ đã được sử dụng để điều trị bệnh thận trong nhiều năm. Nhiều nghiên cứu gần đây hơn ở người và động vật cho thấy hoàng kỳ có thể làm chậm tiến triển của các vấn đề về thận ở bệnh nhân tiểu đường và bảo vệ hệ thận - tiết niệu.

Khả năng chống oxy hóa và chống lão hóa

Quá trình oxy hóa do tổn thương gốc tự do là thành phần chính gây ra bệnh tật và lão hóa, đồng thời nhiều yếu tố được tìm thấy trong hoàng kỳ chống lại tổn thương gốc tự do và ngăn ngừa stress oxy hóa. Polysaccharides của loại thảo dược này có tác dụng tích cực lên hệ thống miễn dịch và cải thiện chức năng của não, cả hai đều có thể kéo dài tuổi thọ.

Hỗ trợ chữa lành vết thương và giúp giảm thiểu sẹo

Vì đặc tính chống viêm của nó, hoàng kỳ có lịch sử lâu dài trong việc điều trị vết thương. Hoàng kỳ đã được sử dụng trong Y học cổ truyền để sửa chữa và tái tạo các cơ quan và mô bị thương (sinh cơ).

Trong một nghiên cứu năm 2012 của Viện Dược phẩm tại Đại học Chiết Giang, các vết thương được điều trị bằng astragaloside IV (thành phần hoạt chất trong hoàng kỳ khô) cho thấy tỷ lệ hồi phục tăng gấp 2 - 3 lần trong 48 – 96 giờ. Người ta kết luận rằng hoàng kỳ là một sản phẩm tự nhiên đầy hứa hẹn để chống sẹo và chữa lành vết thương.

Giúp giảm bớt các triệu chứng của hóa trị

Hoàng kỳ đã được chứng minh là giúp bệnh nhân ung thư được hóa trị liệu phục hồi nhanh hơn và kéo dài tuổi thọ của họ.

Trong trường hợp có các triệu chứng hóa trị nghiêm trọng như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy và ức chế tủy xương, hoàng kỳ đã được tiêm tĩnh mạch và kết hợp với các hỗn hợp thảo dược khác. Nghiên cứu ban đầu tại Trung Quốc cho thấy hoàng kỳ có khả năng làm giảm các triệu chứng này và tăng hiệu quả của các phương pháp điều trị bằng hóa chất.

Có thể điều trị cảm lạnh và cúm

Do khả năng kháng virus của hoàng kỳ nên từ lâu nó đã được sử dụng để điều trị cảm lạnh thông thường và cúm. Nó thường được kết hợp với các loại thảo dược khác để tạo thành bài thuốc.

Cũng như nhiều phương pháp điều trị cảm lạnh tự nhiên khác, hoàng kỳ có tác dụng tốt hơn khi được sử dụng thường xuyên để phòng bệnh. Sử dụng hoàng kỳ trước những tháng lạnh hơn của mùa đông có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm số lần cảm lạnh và các bệnh về đường hô hấp trên mà chúng ta có thể mắc phải trong suốt mùa đông.

Cung cấp liệu pháp bổ sung cho bệnh hen suyễn mãn tính

Hoàng kỳ đã được sử dụng để điều trị bệnh hen suyễn mãn tính và được xác định là một liệu pháp bổ sung và chữa trị bệnh hen suyễn tự nhiên thành công. Sau khi được điều trị, tình trạng mẫn cảm ở đường hô hấp giảm đáng kể và việc sản xuất chất nhầy cũng như tình trạng viêm cũng giảm trong các nghiên cứu.

Bằng cách ngăn ngừa hoặc giảm các cơn hen suyễn, người bệnh có thể thoát khỏi các vấn đề hen suyễn mãn tính.

Các tác dụng khác

Cũng có bằng chứng cho thấy hoàng kỳ có khả năng:

• Ngăn chặn sự thoái hóa collagen.
• Giúp chữa lành mô phổi bị ảnh hưởng bởi chứng loạn sản phế quản phổi ở trẻ sơ sinh.
• Ức chế virus herpes simplex 1.
• Ngăn chặn sự nhân lên của virus như Coxsackie B-3, một loại virus gây ra các bệnh từ các vấn đề nhẹ về dạ dày đến các biến chứng nghiêm trọng về tim.
• Điều trị viêm da dị ứng.
• Giúp điều trị viêm gan bằng cách ức chế tế bào virus viêm gan B trong gan.
• Điều trị HIV bằng cách bảo vệ tế bào T-helper chống lại virus lâu hơn.
• Được sử dụng như một thuốc lợi tiểu nhẹ.

Rủi ro và tác dụng phụ của hoàng kỳ

Hoàng kỳ thường an toàn khi sử dụng và không có tác dụng phụ nghiêm trọng. Có thể có những tương tác với các chất bổ sung thảo dược khác, vì vậy hãy bắt đầu với liều lượng nhỏ, tốt nhất cần sự hướng dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa tác dụng phụ.

Phụ nữ đang mang thai và đang cho con bú không nên sử dụng hoàng kỳ vì một số nghiên cứu trên động vật cho thấy nó có thể không an toàn cho bà mẹ mang thai.

Những người mắc bệnh tự miễn nên nói chuyện với bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng hoàng kỳ vì khả năng kích thích hệ thống miễn dịch của nó. Những người mắc các bệnh như bệnh đa xơ cứng, viêm khớp dạng thấp và các tình trạng hệ thống miễn dịch khác có thể đặc biệt nhạy cảm với hoàng kỳ.

Một số chuyên gia đề nghị chỉ sử dụng một loại thuốc thích ứng cụ thể trong vài tháng rồi chuyển sang loại thuốc khác.

Các tương tác thuốc sau đây có thể xảy ra với hoàng kỳ:

• Cyclophosphamide: Thuốc này được sử dụng để ức chế hệ thống miễn dịch. Sử dụng hoàng kỳ có thể làm giảm hiệu quả của thuốc.
• Lithium: Hoàng kỳ có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể giảm mức lithium vì đặc tính lợi tiểu của nó. Dùng hoàng kỳ với lithium có thể dẫn đến mức lithium không an toàn trong cơ thể. Nói chuyện với chuyên gia y tế trước khi kết hợp hoàng kỳ với lithium vì có thể cần phải thay đổi liều lượng.
• Thuốc ức chế miễn dịch: Thuốc ức chế hệ thống miễn dịch thường được sử dụng để giúp ngăn ngừa sự đào thải ở bệnh nhân cấy ghép và chấp nhận cơ quan hoặc mô mới. Do khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch của hoàng kỳ nên nó làm giảm hiệu quả của các loại thuốc này. 

Kết luận

Hoàng kỳ là một chất thích ứng được sử dụng trong Y học cổ truyền để điều trị nhiều loại bệnh tật. Những lợi ích được nghiên cứu rộng rãi nhất của hoàng kỳ là:

• Hoạt động như một chất chống viêm.
• Tăng cường hệ thống miễn dịch.
• Giúp làm chậm hoặc ngăn chặn sự phát triển của khối u.
• Bảo vệ hệ tim mạch.
• Điều hòa, ngăn ngừa bệnh tiểu đường và các bệnh liên quan đến bệnh tiểu đường.
• Chứa khả năng chống oxy hóa và chống lão hóa.
• Hỗ trợ chữa lành vết thương và giảm thiểu sẹo.
• Giúp giảm bớt các triệu chứng của hóa trị.
• Điều trị cảm lạnh và cúm.
• Cung cấp liệu pháp bổ sung cho bệnh hen suyễn mãn tính.

Khi sử dụng hoàng kỳ, hãy nhớ tham khảo ý kiến ​​bác sĩ và lưu ý về các tương tác và tác dụng phụ có thể xảy ra. Tốt nhất người bệnh nên được thăm khám và kê đơn để có phương thuốc phù hợp nhất, giúp đạt được hiệu quả điều trị.

BS. Nguyễn Thùy Ngân