Bong gân nghĩa là bong các tổ chức bám quanh khớp do bị chấn động mạnh quá mức, thường xảy ra sau một chấn thương gián tiếp khi chạy nhảy, trượt ngã.
Bong gân là tình trạng chấn thương dây chằng thường gặp ở nhiều người trong cuộc sống hằng ngày. Khi bị bong gân, bạn cần có phương pháp xử lý kịp thời và đúng cách để tránh những di chứng có thể gây ảnh hưởng đến sự vận động của khớp. Đối với những trường hợp bong gân nặng, bạn nên đến các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. Ngược lại, nếu chỉ bị bong gân nhẹ, bạn vẫn có thể áp dụng cách chữa bong gân bằng bài thuốc dân gian để hồi phục tổn thương cho mình.
Những khớp xương dễ bị bong gân thường là khớp vai, cổ tay, cổ chân, đầu gối…, tùy theo chân thương ra sao mà người bệnh có thể bị bong gân ở mức độ nhẹ, vừa hay nặng. Đối với tình trạng bong gân nhẹ, người bệnh chỉ bị đau ở vùng khớp bị tổn thương kèm theo sưng nề. Nếu bong gân nặng, cơn đau nhói sẽ đến thường xuyên, quanh khớp bị sưng phù, bầm tím, cử động khớp rất khó khăn hoặc không thể vận động.
Để chữa bong gân bằng các bài thuốc dân gian, chúng ta có thể dùng thuốc uống, thuốc đắp, xoa bóp để giúp thông huyết, tiêu ứ và giảm đau nhanh chóng.
Thuốc đắp ngoài: lá chìa vôi, lá bạc thau, lá đau xương, lá cúc tần, lá thầu dầu tía, lá ngải cứu, lá náng hoa trắng. Dùng 2 - 3 thứ lá trên, mỗi thứ 1 nắm tay, rửa sạch, giã nát trộn với giấm hoặc rượu, sao nóng, đắp vào chỗ chấn thương. Khi nào khô lại thay miếng khác. Nên dùng 3 vị phối hợp với nhau sẽ tốt hơn chỉ dùng độc vị.
Cây lá náng dùng để đắp ngoài có tác dụng chữa bong gân
Thuốc uống trong: dùng một trong các bài:
Bài 1: nghệ vàng 2 củ, thái mỏng sao rượu, cỏ xước 12g thái mỏng sao rượu, vỏ cây gạo 16g bỏ vỏ ngoài, thái mỏng sao rượu, cây lá lốt 16g sao vàng. Tất cả cho vào nồi, đổ nước 3 bát sắc còn 1 bát chia 2 lần uống trong ngày.
Bài 2: tua rễ si 50g (không có tua thì dùng cành si 60g, chặt từng khúc 3cm, sao vàng), sắc đặc lấy 1 bát, pha thêm tí rượu trắng, cho bệnh nhân uống trong ngày.
Phương pháp xoa bóp: ngồi bệt xuống sàn, chân không bị bệnh co gối lại để ngang dưới đùi chân kia. Cẳng chân bị bệnh chống lên, ngón cái của tay cùng phía ấn miết lên huyệt rồi thả tay ra, làm liên tục mỗi huyệt 14 lần. Cuối cùng nắm xoay khớp cổ chân theo chiều kim đồng hồ 36 lần rồi xoay ngược chiều kim đồng hồ 36 lần. Hai tay xoa vào nhau cho nóng ấm rồi xoa bóp lên khớp cổ chân bị bệnh. Làm liên tục trong 3 phút.
Chú ý: khi sai khớp không được dùng nước ấm ngâm chân mà phải sau 24 giờ mới có thể ngâm nước ấm kết hợp với xoa bóp để kích thích tuần hoàn máu.
Lương y Nguyễn Minh
