Các ghi chép cho thấy bắt đầu từ cuối những năm 1300 trong triều đại nhà Minh của Trung Quốc, trà hoa nhài đã trở thành một trong những loại trà phổ biến nhất ở châu Á. Đây cũng là một trong những loại trà có hương vị đầu tiên được xuất khẩu ra khỏi Trung Quốc sang phương Tây và ngày nay vẫn là loại trà được săn đón trên toàn thế giới. Cùng tìm hiểu về lợi ích của trà hoa nhài đối với sức khỏe.
Trà hoa nhài có tốt cho sức khỏe như các loại trà khác không? Nó không chỉ có hương thơm nhẹ nhàng và hương vị hoa mềm mại mà lợi ích của trà hoa nhài bao gồm khả năng chống viêm, bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa và hỗ trợ quá trình trao đổi chất lành mạnh.
Trà hoa nhài là gì?
Trà hoa nhài là một loại trà xanh được pha thêm hoa nhài.
Cây hoa nhài là thành viên của họ Ô liu, còn được gọi là họ thực vật Oleaceae. Những bông hoa được sử dụng để làm loại hoa này thường được lấy từ hai loài thực vật có họ hàng với nhau là Jasminum officinale hoặc Jasminum sambac. Những cây này có nguồn gốc từ Trung Đông, bao gồm Iran, Afghanistan và Pakistan.
Hoa nhài được coi là một loại trà tăng cường sức khỏe, chống viêm vì nó có chứa chất chống oxy hóa, bao gồm cả polyphenol. Polyphenol như EGCG đã được chứng minh là có khả năng loại bỏ gốc tự do và các tác dụng có lợi khác giúp bảo vệ tế bào và mô khắp cơ thể.
Hương vị của trà nhài như thế nào?
Trà nhài được mô tả là có hương vị nhẹ nhàng, thoang thoảng hương hoa và thanh tú.
Bản thân trà xanh đôi khi có vị đắng tùy thuộc vào cách pha chế, vì vậy trà hoa nhài cũng có thể có một chút vị đắng. Tuy nhiên, bản thân hoa nhài được cho là có mùi hương tự nhiên thư giãn và nhẹ nhàng, mà một số nhà nghiên cứu cho rằng có thể giúp hỗ trợ tâm trạng tích cực và giảm căng thẳng.
Các loại trà nhài
Loại trà hoa nhài được sản xuất phổ biến nhất là loại được làm bằng trà xanh. Trong một số trường hợp, nó cũng có thể được tạo ra bằng cách ướp hoa nhài trong trà trắng, trà ô long hoặc trà đen.
Tùy thuộc vào loại trà cụ thể, nó có thể được trộn với các hương vị hoặc thành phần có mùi thơm khác, chẳng hạn như: Hoa oải hương hoặc hoa cúc, trái cây, thảo mộc gia vị thơm…
Các loại trà hoa nhài khác nhau dựa trên các thành phần được sử dụng trong trà, cộng với cách chúng được ướp trong bao lâu.
Khi ướp hoa để làm trà nhài, 2 phương pháp khác nhau chủ yếu được sử dụng: Phương pháp xếp lớp và phương pháp trộn. Phương pháp xếp lớp truyền thống sử dụng hoa nhài tươi được sấy khô từ từ trên lá trà xanh để cải thiện mùi thơm và hương vị bằng cách ướp trà xanh trước khi trà được sấy khô và đóng gói. Phương pháp khác sử dụng hoa khô trộn với lá trà xanh.
Ngoài ra, một số nhà sản xuất không sử dụng hoa nhài mà thay vào đó sử dụng tinh dầu hoa nhài. Loại tinh dầu này cực kỳ đắt tiền và giàu hoạt chất sinh học.
Để cắt giảm chi phí, ngày nay một số nhà sản xuất trà cũng sử dụng hương nhài tự nhiên hoặc hương nhài nhân tạo pha với các loại trà khác, nhưng điều này không mang lại lợi ích như sử dụng hoa hoặc tinh dầu thật.
Lợi ích của trà hoa nhài
Chứa nhiều chất chống oxy hóa
Một trong những lợi ích của trà hoa nhài được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất là nó cung cấp chất chống oxy hóa, đặc biệt là polyphenol và catechin, chẳng hạn như EGCG (epigallocatechin-3-gallate).
Các hợp chất bảo vệ này hiện diện nhiều nhất khi trà được làm bằng trà xanh (Camellia sinensis) chất lượng tốt.
Các chất chống oxy hóa như catechin và EGCG được biết là có tác dụng thúc đẩy phản ứng viêm khỏe mạnh, hỗ trợ mức cholesterol bình thường và giúp bảo vệ da, tim và não khỏi tác hại của các gốc tự do. Chúng cũng có thể có khả năng chống ung thư bằng cách giảm sự phát triển của tế bào khối u, giảm kích thước khối u và ngăn chặn sự lây lan của tế bào ung thư.
Một số flavonoid và chất chống oxy hóa cụ thể được tìm thấy trong trà xanh hoa nhài bao gồm: EGCG, epicatechin, epigallocatechin, gallocatechin, các dẫn xuất gallate khác, một số sesquiterpenoids, có tác dụng chống viêm và giúp thúc đẩy tuần hoàn khỏe mạnh.
EGCG có liên quan đến các lợi ích sức khỏe chống lão hóa bổ sung, chẳng hạn như tăng cường các hoạt động trao đổi chất có thể ngăn ngừa tăng cân và tăng sinh nhiệt (cơ thể tạo ra nhiệt bằng cách sử dụng năng lượng). Nó cũng có thể giúp kiểm soát sự thèm ăn và hỗ trợ lượng đường trong máu khỏe mạnh.
Có thể nâng cao năng lượng và sự tập trung
Ngoài polyphenol, hoa nhài và trà xanh còn chứa axit amin l-theanine, có tác dụng tích cực đối với sức khỏe nhận thức, bao gồm khả năng tăng cường sự tỉnh táo mà không gây “bồn chồn” như một số chất kích thích.
Loại trà này cũng chứa một lượng nhỏ caffeine, có thể cải thiện sự tập trung và động lực.
Trong Y học cổ truyền, trà hoa nhài được cho là có tính ấm, khô và tươi sáng giúp nâng cao tinh thần. Nó được khuyên dùng cho những người có “dương hư”, chẳng hạn như những người sống ở vùng khí hậu lạnh, thờ ơ hoặc ít năng lượng, hoặc những người làm việc quá nhiều hoặc cảm thấy quá sức.
Có hương vị giúp thư giãn
Trà hoa nhài độc đáo ở chỗ nó có cả tác dụng kích thích và làm dịu. Những cánh hoa được cho là có hương hoa dịu nhẹ một phần là do sự hiện diện của hợp chất gọi là linalool.
Các nghiên cứu cho thấy rằng ngửi mùi linalool có thể giúp thúc đẩy hoạt động của hệ thần kinh đối giao cảm, đây là một phần của hệ thần kinh giúp chúng ta thư giãn. Vì nó giúp cơ thể và tâm trí thư giãn, loại trà này có khả năng giúp giảm nhịp tim và giảm căng cơ.
Nó thậm chí có thể làm tăng giải phóng chất hóa học “cảm thấy dễ chịu” được gọi là GABA, có tác dụng cải thiện tâm trạng.
L-theanine được tìm thấy trong loại trà này cũng giúp hỗ trợ phản ứng lành mạnh hơn đối với căng thẳng, giúp cải thiện khả năng thư giãn và có thể mang lại những lợi ích như giấc ngủ ngon hơn.
Rủi ro và tác dụng phụ của trà hoa nhài
Trà hoa nhài nhìn chung là an toàn với đa số người dùng, nhưng những người nhạy cảm với cafein nên cẩn thận khi uống trà. Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên uống nhiều hơn 2 cốc mỗi ngày, vì một số nghiên cứu cho thấy rằng nhiều caffein hơn lượng này có thể cản trở nhịp tim bình thường.
Uống trà có chứa caffein khi bụng đói cũng có thể gây khó chịu cho dạ dày ở một số người. Nếu điều này xảy ra, hãy thử dùng nó với một bữa ăn.
Kết luận
Trà hoa nhài là một loại trà thơm thường được làm bằng cách ướp hoa nhài trong trà xanh. Lợi ích của trà hoa nhài cũng tương tự như trà xanh, như cung cấp polyphenol và các chất chống oxy hóa khác. Những hợp chất này có nhiều tác dụng chống lão hóa và có thể giúp bảo vệ tim, da và não.
Trà hoa nhài vừa nâng cao vừa làm dịu tinh thần. Nó có thể giúp tăng sự tỉnh táo (nó chứa một lượng nhỏ caffein và hợp chất EGCG) nhưng cũng có thể giúp cơ thể đối phó với căng thẳng.
Có thể uống trà hoa nhài mỗi ngày hay không? Câu trả lời là có, vì trà hoa nhài có lợi cho nhiều bộ phận khác nhau trên cơ thể chúng ta, bao gồm cả tim và não, nên đây là loại trà lý tưởng để thưởng thức hàng ngày. Thưởng thức 2 - 3 cốc mỗi ngày để có nhiều lợi ích nhất. Điều này giả định rằng người uống không phản ứng kém với lượng caffeine thấp.
BS. Nguyễn Thùy Ngân (Thọ Xuân Đường)
