Tinh dầu ngọc lan tây giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, tâm trạng và năng lượng

Tinh dầu ngọc lan tây

Tinh dầu ngọc lan tây (còn được gọi là hoàng lan, ngọc lan tây) có nguồn gốc từ những cánh hoa của cây ngọc lan tây nhiệt đới lớn (Cananga odorata), thuộc họ Mãng cầu (Annonaceae). Ngày nay, cây ngọc lan tây được trồng rộng rãi ở các vùng nhiệt đới trên khắp châu Á, bao gồm Indonesia, Philippines và quần đảo Polynesia. 

Ngọc lan tây có mùi như thế nào? Ngọc lan tây thực sự có nghĩa là “hoa của các loài hoa” và được đặt tên này vì mùi hương hoa ngọt ngào của nó. Trên thực tế, chúng ta có thể nhận ra mùi hoa ngọc lan tây là một trong những thành phần chính được sử dụng trong loại nước hoa huyền thoại Chanel No. 5.

Nghiên cứu cho thấy loại dầu này có tác dụng tích cực đối với sức khỏe miễn dịch, lưu lượng máu và cảm xúc, khiến nó trở thành phương thuốc tự nhiên cho hệ thống nội tiết, tim mạch, sinh sản và tiêu hóa.

Hương thơm dễ chịu của loại tinh dầu này chủ yếu là do các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi do hoa tạo ra, bao gồm khoảng 75 hợp chất mới chỉ được xác định gần đây vào năm 2013. Theo một báo cáo năm 2014 được công bố trên Tạp chí Thực vật học Thực nghiệm, mùi hương hoa của ngọc lan tây là yếu tố then chốt trong sự tương tác giữa thực vật và côn trùng và rất quan trọng để thụ phấn thành công vì chúng xua đuổi sâu, bệnh hại. Chúng cũng chịu trách nhiệm về tác dụng chống lo âu của tinh dầu ngọc lan tây.

Các nghiên cứu cho thấy rằng một số lợi ích quan trọng của tinh dầu ngọc lan tây bao gồm:

• Tăng lưu lượng máu.
• Giảm viêm.
• Chống ký sinh trùng.
• Điều hòa nhịp tim.
• Chữa lành các vấn đề về tim.
• Nâng cao tâm trạng và giảm bớt lo lắng.
• Thúc đẩy chức năng đường ruột.

Ngoài ra, trong thực phẩm và đồ uống, nó được sử dụng làm chất tạo hương vị và chất bảo quản. Và trong sản xuất sản phẩm, nó được thêm vào làm hương liệu cho mỹ phẩm, chất tẩy rửa gia dụng, sản phẩm dành cho tóc và xà phòng.

Những lợi ích của tinh dầu ngọc lan tây

Tăng cường sức khỏe miễn dịch và tim mạch

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hợp chất hoạt động trong tinh dầu ngọc lan tây bao gồm: Một số loại flavonoid, terpen, o-methylmoschatoline, liriodenine và axit dihydroxybenzoic.

Các nhà nghiên cứu từ Khoa Nghiên cứu Hóa thực vật tại Đại học Rajshahi ở Bangladesh phát hiện ra rằng các hoạt chất có trong loại tinh dầu này có hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm và gây độc tế bào khi con người sử dụng tại chỗ hoặc bên trong cơ thể. Chúng có thể giúp cải thiện chức năng miễn dịch và giảm viêm, nguyên nhân hàng đầu gây ra hầu hết các bệnh, chẳng hạn như ung thư, bệnh tim, rối loạn tự miễn dịch và liên quan đến nhận thức.

Được biết đến với tác dụng cải thiện lưu lượng máu và chống viêm, ngọc lan tây hỗ trợ hệ tuần hoàn khỏe mạnh. Nó được coi là một trong những loại tinh dầu hữu ích nhất (cùng với hoa oải hương, xô thơm và trầm hương) để kiểm soát huyết áp và ngăn ngừa rối loạn nhịp tim. Massage vùng tim với dầu ngọc lan tây (pha với dầu nền) mỗi ngày để có tác dụng này.

Thuốc điều trị huyết áp cao: Chúng ta cũng có thể dùng nó như một chất bổ sung trong chế độ ăn uống bằng cách thêm một đến hai giọt vào nước hoặc trà ấm.

Tăng cường tâm trạng và chống lo âu

Do khả năng tác động trực tiếp lên hệ thống khứu giác của não, hít một số loại tinh dầu có thể có tác động tích cực, ngay lập tức đến tâm trạng của chúng ta và hoạt động như một phương pháp chữa trị chứng lo âu hoặc trầm cảm nhẹ nhàng, tự nhiên. Người ta cho rằng nó có tác dụng “mở rộng trái tim” và nghiên cứu cho thấy nó có thể giúp giải phóng những cảm xúc tiêu cực, bao gồm tức giận, tự ti và ghen tị.

Một nghiên cứu năm 2018 được công bố trên Tạp chí Dân tộc học cho thấy bằng chứng cho thấy nó có tác dụng chống lo âu tích cực do ảnh hưởng đến các quá trình ở vùng đồi thị của não và hệ thống serotonin.

Nó cũng có lợi trong việc chống lại chứng mất ngủ và hội chứng mệt mỏi mãn tính vì nó có tác dụng an thần nhẹ và có thể làm giảm phản ứng căng thẳng, như nhịp tim nhanh và huyết áp cao. Đây là lý do tại sao các nhà nghiên cứu kết luận loại tinh dầu này có “tác dụng hài hòa”.

Công dụng chống lo âu: Hãy thử khuếch tán dầu trong nhà hoặc xoa bóp ngoài da để mang lại cảm giác nhận thức, tự tin, bình yên và yêu bản thân mạnh mẽ hơn.

Bảo vệ sức khỏe làn da

Một trong những công dụng phổ biến nhất của loại dầu này là bôi lên da để duy trì sự trẻ trung và giúp ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa hoặc kích ứng. Nó thậm chí còn có tác dụng mạnh mẽ trong việc chống lại sự phát triển của tế bào ung thư da và khối u ác tính.

Tại sao tinh dầu ngọc lan tây tốt cho da? Các nghiên cứu chỉ ra rằng dầu ngọc lan tây chất lượng cao chứa tỷ lệ cao các thành phần hoạt tính được gọi là terpenoid. Các dẫn xuất terpenoid riêng biệt (bao gồm canangaterpenes IV-VI) cho thấy kết quả đầy hứa hẹn như là tác nhân trị liệu tự nhiên để điều trị một số rối loạn về da.

Khi được thử nghiệm trên các tế bào da bị ung thư hắc tố, các hợp chất terpenoid cho thấy tác dụng ức chế mạnh mẽ sự hình thành hắc tố của tế bào và gây độc tế bào của hệ thống miễn dịch. Nói cách khác, chất chống oxy hóa trong loại dầu này giúp bảo vệ tế bào da khỏi stress oxy hóa và tổn thương DNA có thể dẫn đến hình thành tế bào ung thư.

Công dụng tốt cho sức khỏe làn da: Kết hợp 1 - 2 giọt tinh dầu ngọc lan tây với dầu dừa hoặc dầu jojoba và massage lên mặt 1 hoặc 2 lần mỗi ngày để bảo vệ.

Năng lượng tự nhiên

Nếu chúng ta cảm thấy luôn mệt mỏi, kiệt sức hoặc chán nản, hãy thử điều trị bằng liệu pháp hương thơm với ngọc lan tây có thể giúp ích. Nhiều người nhận thấy mùi hương này mang lại năng lượng và hữu ích để chống lại sự mệt mỏi hoặc đau nhức cơ thể.

Công dụng tăng cường năng lượng: Thêm vài giọt tinh dầu ngọc lan tây vào bông gòn sạch và thoa lên cổ tay, cổ hoặc ngực.

Chăm sóc tóc tự nhiên

Có một số lý do chính đáng để sử dụng dầu ngọc lan tây cho sức khỏe của tóc, chẳng hạn như vì nó có thể giúp ngăn ngừa rối và gàu, đồng thời có tác dụng như một phương thuốc chữa rụng tóc.

Công dụng cho tóc khỏe mạnh: Hãy thử xoa bóp nó vào tóc và da đầu cùng với việc sử dụng dầu dừa hoặc dầu jojoba để tăng vẻ ngoài của mái tóc khỏe mạnh, bóng mượt.

Kích thích tình dục

Loại tinh dầu này đã được chứng minh là có tác dụng giống như một phương pháp chữa trị chứng bất lực tự nhiên vì nó có thể giúp tăng ham muốn tình dục ở cả nam và nữ.

Để cảm thấy kết nối nhiều hơn với những người xung quanh chúng ta (bao gồm cả vợ/chồng hoặc các thành viên trong gia đình), hãy khuếch tán tinh dầu ngọc lan tây trong phòng, hít nó từ chai, thêm một giọt vào sữa dưỡng thể hoặc thậm chí bôi một lượng nhỏ lên ga trải giường hoặc cổ áo sơ mi của chúng ta.

Hỗ trợ tiêu hóa

Để ngăn chặn lưu lượng máu kém hoặc cảm giác căng thẳng và lo lắng có thể cản trở quá trình tiêu hóa khỏe mạnh, hãy thử hít một ít, xoa bóp vùng bụng hoặc uống vài giọt mỗi ngày.

Cách sử dụng tinh dầu ngọc lan tây

• Hương thơm: Tinh dầu có thể được khuếch tán khắp nhà bằng máy khuếch tán hoặc hít trực tiếp từ chai.
• Dùng tại chỗ: Nên pha loãng với dầu vận chuyển theo trước khi thoa lên da. Luôn kiểm tra độ nhạy cảm của da trước khi sử dụng trên vùng da rộng hoặc nhạy cảm. Chúng ta có thể thực hiện kiểm tra miếng vá da trên cánh tay hoặc bàn chân để đảm bảo chúng ta không bị mẫn cảm. Đồng thời, tránh để tinh dầu dính vào mắt, tai hoặc mũi và tránh xa vật nuôi có thể phản ứng nặng với tinh dầu.
• Uống trong: Chỉ được khuyến nghị cho các nhãn hiệu tinh dầu chất lượng rất cao. Chỉ sử dụng 100% tinh dầu nguyên chất, đạt tiêu chuẩn trị liệu nếu chúng ta định pha trà ngọc lan tây, thêm một giọt vào nước hoặc dùng dưới dạng thực phẩm bổ sung (có thể trộn với mật ong hoặc sinh tố). Nó được FDA công nhận là an toàn khi sử dụng một lượng nhỏ.

Loại tinh dầu này hoạt động tốt với các loại tinh dầu khác như tinh dầu hoa hồng, tinh dầu hoa oải hương, tinh dầu trầm hương, tinh dầu hoa nhài và tinh dầu cam bergamot. Tùy thuộc vào tình trạng của chúng ta và mục đích chúng ta muốn sử dụng, nó có thể vừa là thuốc thư giãn vừa là chất kích thích. Sử dụng một vài giọt tinh dầu hỗn hợp và pha loãng chúng với một vài giọt dầu vận chuyển.

Dưới đây là một số công thức kết hợp:

• Để tăng sự tự tin: 2 giọt ngọc lan tây và 2 giọt cam bergamot.
• Để làm thơm nhà tự nhiên có mùi nhiệt đới: 2 giọt ngọc lan tây và 2 giọt hoa nhài.
• Để giải tỏa căng thẳng: 2 giọt ngọc lan tây và 2 giọt trầm hương.
• Để tăng cường năng lượng: 2 giọt ngọc lan tây và 2 giọt tinh dầu cam quýt.
• Để kích thích tình dục: 2 giọt ngọc lan tây và 2 giọt tinh dầu gỗ đàn hương.

Làm thế nào để có tinh dầu ngọc lan tây chất lượng?

Theo các nghiên cứu, một sự thật thú vị là chất lượng của dầu ngọc lan tây phụ thuộc rất nhiều vào việc thu hoạch hoa. Người ta tin rằng hoa hái vào sáng sớm sẽ mang lại lượng tinh dầu có tốt nhất vì hoa được thụ phấn nhờ bướm đêm.

Nhiệt độ giảm và độ đọng sương có thể xảy ra qua đêm cũng có thể có tác động tích cực đến cấu trúc hóa học của tinh dầu. Mùi nồng nhất tỏa ra từ lúc hoàng hôn cho đến bình minh nên khi bình minh lên, hương thơm tự nhiên của hoa tràn ngập không khí.

Quá trình chưng cất kéo dài 14 giờ được sử dụng để chiết xuất loại tinh dầu này cũng ảnh hưởng đến hiệu quả của nó. Chưng cất bằng hơi nước là phương pháp được ưa chuộng vì phương pháp này bảo quản tốt nhất các hợp chất dễ bay hơi của tinh dầu. Và trong quá trình chưng cất kéo dài, tỷ lệ dầu được chiết xuất đầu tiên được cho là chất lượng cao nhất trong cả mẻ.

Khi quá trình chưng cất được lặp lại, tinh dầu có chất lượng thấp hơn sẽ được tạo ra. Đây là loại thường được sử dụng trong hầu hết các loại xà phòng thơm và sản xuất sản phẩm tẩy rửa.

Phản ứng phụ của tinh dầu ngọc lan tây

Sử dụng tinh dầu ngọc lan một cách tiết kiệm, dù là dùng bên trong hay bôi ngoài da. Mức độ cao có thể gây ra tác dụng phụ, vì vậy hãy nhớ kiểm tra trên da trước khi sử dụng trên mặt, da hoặc uống.

Chúng ta cũng cần thận trọng nếu bị huyết áp thấp. Nếu đang dùng thuốc điều trị huyết áp hoặc đang mắc bệnh tim, hãy nói chuyện với bác sĩ nếu có ý định dùng loại tinh dầu này.

Tinh dầu ngọc lan tây an toàn cho trẻ em, phụ nữ đang cho con bú và phụ nữ mang thai với lượng nhỏ khi sử dụng dầu chất lượng cao. Nó cũng an toàn khi thoa lên da khi kết hợp với các loại tinh dầu thảo dược khác. Nên pha loãng với dầu nền để làm dịu.

Khi tiêu thụ với số lượng nhỏ, loại tinh dầu này thường không gây nguy hiểm cho sức khỏe. 

BS. Nguyễn Thùy Ngân