Ảnh hưởng của nước kiềm đến nguy cơ chuyển hóa và chất lượng giấc ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh

Nhiều tuyên bố về lợi ích sức khỏe của nước kiềm bao gồm hội chứng chuyển hóa và các đặc điểm của nó đã được đưa ra nhưng lại thiếu bằng chứng khoa học. Phương pháp: Nghiên cứu so sánh cắt ngang này được tiến hành để xác định xem việc tiêu thụ nước kiềm thường xuyên có mang lại lợi ích sức khỏe về các chất chuyển hóa trong máu, các biện pháp nhân trắc học, chất lượng giấc ngủ và sức mạnh cơ bắp ở phụ nữ sau mãn kinh hay không. Phụ nữ sau mãn kinh sống trong cộng đồng đã được tuyển dụng với tỷ lệ tương đương giữa những người uống nước kiềm thường xuyên và những người không uống. Những người tham gia được xác định về lượng thức ăn nạp vào, các yếu tố lối sống, các phép đo nhân trắc học và sinh hóa. Trong khi việc tiêu thụ nước kiềm có thể được coi là nguồn lối sống dễ thực hiện để điều chỉnh các đặc điểm trao đổi chất, thời gian ngủ và sức mạnh cơ bắp, thì cần có thêm các nghiên cứu để làm sáng tỏ cơ chế chính xác của việc tiêu thụ nước kiềm đối với việc cải thiện và phòng ngừa.

Giới thiệu

Nước kiềm có độ pH cao hơn nước uống thông thường, chứa khoáng chất kiềm và thế oxy hóa khử âm. Có thể sử dụng một số phương pháp để kích hoạt nước như điện phân, chiếu xạ ánh sáng, siêu âm, xử lý bằng từ trường, sục khí, va chạm, dòng nước mạnh và xử lý bằng khoáng chất hoặc đá cụ thể. Mặc dù độ pH của cơ thể con người được kiểm soát chặt chẽ, nhưng việc thường xuyên tiêu thụ nước khoáng hoặc đồ uống có thêm bicarbonate đã được chứng minh là có tác dụng có lợi về mặt làm tăng độ pH trong nước tiểu.

Hiệu quả của nước kiềm đã được công nhận nhiều hơn trong lĩnh vực sức khỏe và dinh dưỡng. Việc ứng dụng nước kiềm trong lĩnh vực nông nghiệp và chăm sóc y tế lần đầu tiên được khởi xướng vào năm 1954 và 1960, và được công nhận về tác dụng có lợi của nó đối với bệnh tiêu chảy mãn tính, chứng khó tiêu, lên men đường tiêu hóa bất thường, thuốc kháng axit và tăng axit. Một số nghiên cứu đã được tiến hành để đánh giá hiệu quả của nước kiềm trong việc giảm nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa hoặc các đặc điểm của nó hoặc các kết quả sức khỏe khác, với các kết quả trái ngược nhau được báo cáo.

Các nghiên cứu trước đây đã tìm thấy mối liên hệ nghịch đảo giữa các bệnh tim mạch với việc tăng tiêu thụ nước có chứa muối khoáng canxi và magiê, đặc biệt là ở phụ nữ. Nghiên cứu ca chứng cũng chứng minh rằng việc tiêu thụ nước có hàm lượng muối khoáng, magie lớn hơn 8mg/L có liên quan đến việc giảm nguy cơ tử vong do nhồi máu cơ tim. Bên cạnh đó, các nghiên cứu dịch tễ học ở Thụy Điển cũng chứng minh rằng việc tiêu thụ nước có magie và bicarbonate với nồng độ 110mg/L có nguy cơ nhồi máu cơ tim thấp hơn, điều này được cho là do giảm bài tiết khoáng chất qua nước tiểu, được điều chỉnh bởi tình trạng axit trong cơ thể. Một nghiên cứu lâm sàng can thiệp vào những bệnh nhân tăng huyết áp nhẹ bằng cách uống nước có chứa 403mg/L hydro cacbonat có thể làm giảm huyết áp.

Mặt khác, mặc dù việc sử dụng nước kiềm ngày càng tăng trong các hộ gia đình, với các tuyên bố về sức khỏe liên quan đến hội chứng chuyển hóa và các chất chuyển hóa của nó, các nghiên cứu cho đến nay cung cấp thông tin hạn chế về bằng chứng của nó. Đây là động lực thúc đẩy cuộc điều tra hiện tại để so sánh các rủi ro về chuyển hóa, chất lượng giấc ngủ và sức mạnh cơ bắp giữa những người uống nước kiềm và những người không uống nước kiềm ở phụ nữ sau mãn kinh.

Rủi ro chuyển hóa

Các phép đo, bao gồm các thông số nhân trắc học, huyết áp tâm thu và tâm trương, đường huyết lúc đói và hồ sơ lipid lúc đói đã được thực hiện. Cân nặng và chiều cao được đo bằng cân kỹ thuật số đã hiệu chuẩn và thước đo chiều cao. Chu vi vòng eo được đo bằng thước dây đo chu vi. Vòng eo được định nghĩa là chu vi hẹp nhất giữa mào chậu và bờ sườn (xương sườn dưới), và hông là chu vi rộng nhất giữa eo và đùi. Các nhà nghiên cứu được đào tạo đã tiến hành tất cả các phép đo với sự theo dõi thường xuyên và kiểm tra chất lượng. Huyết áp được đo sau khi ngồi nghỉ năm phút bằng máy đo huyết áp tự động. Các mẫu máu để phân tích sinh hóa được lấy từ những người tham gia bằng cách chọc tĩnh mạch sau 8 giờ nhịn ăn để đo lượng đường trong máu lúc đói, triglyceride, cholesterol toàn phần, cholesterol lipoprotein tỷ trọng cao và nồng độ cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp, sử dụng bộ dụng cụ xét nghiệm bằng enzym. Sự hiện diện của hội chứng chuyển hóa đã được xác định theo định nghĩa của Tuyên bố tạm thời chung yêu cầu ba trong số năm yếu tố nguy cơ sau: Béo phì trung tâm (vòng eo lớn hơn 80 cm), tăng huyết áp (130 mm Hg đối ​​tâm thu hoặc 85 mm Hg đối với ​​tâm trương) hoặc đang dùng thuốc điều trị tăng huyết áp, tăng đường trong máu lúc đói (5,6 mmol/L) hoặc đang dùng thuốc điều trị tiểu đường, tăng triglyceride lúc đói (1,7 mmol/L) và cholesterol lipoprotein tỷ trọng cao thấp (<1,3 mmol/L).

Kết quả chính của nghiên cứu này là việc uống nước kiềm ở phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ chuyển hóa thấp hơn đáng kể (đường huyết lúc đói, huyết áp tâm trương, vòng eo), thời gian ngủ dài hơn và sức nắm tay mạnh hơn. Không có sự khác biệt đáng kể về LDL, huyết áp tâm thu và cân nặng khi uống nước kiềm.

Đây là nghiên cứu đầu tiên so sánh các đặc điểm giữa những người uống nước kiềm và những người không uống. Thay vì thiếu nghiên cứu tương tự để so sánh, chúng tôi đã so sánh các phát hiện của mình về rủi ro chuyển hóa với các thử nghiệm can thiệp và có triển vọng. Các tác dụng chống béo phì của nước kiềm đã được báo cáo ở các mô hình động vật với sự không nhất quán ở các mô hình khác. Có rất ít bằng chứng thuyết phục về việc tiêu thụ nước kiềm và tình trạng béo phì ở người, với các phát hiện được báo cáo là tích cực hoặc trung tính. Các phát hiện hiện tại về các chỉ số béo phì (cân nặng cơ thể, tình trạng cân nặng cơ thể, % mỡ cơ thể và chu vi vòng eo) cần được giải thích thêm. Trong khi thước đo ủy nhiệm chung của tình trạng béo phì, BMI trung bình là tương đương giữa hai nhóm, những người uống nước kiềm nói chung có cân nặng cơ thể, chu vi vòng eo và % mỡ cơ thể thấp hơn đáng kể, tuy nhiên việc uống nước kiềm chỉ có tác dụng chính đáng kể đến chu vi vòng eo nhưng không phải các chỉ số béo phì khác bao gồm cả cân nặng cơ thể. Chỉ số khối cơ thể và trọng lượng cơ thể không tính đến sự phân bố khối lượng mỡ và không thể phân biệt khối lượng mỡ với khối lượng nạc, điều này đặc biệt quan trọng đối với những người lớn tuổi, vì sự phân bố mỡ trong cơ thể thay đổi theo tuổi tác, ngay cả khi không có sự thay đổi về trọng lượng cơ thể. Mặt khác, chu vi vòng eo có mối tương quan chặt chẽ với tình trạng béo phì vùng bụng và là biện pháp lâm sàng thường được sử dụng để phân bố mỡ trong cơ thể. Người ta đưa ra giả thuyết rằng nước kiềm có thể đã ảnh hưởng đến việc sản xuất leptin hoặc adiponectin, gây ra quá trình phân giải mỡ trong tế bào mỡ, giảm biểu hiện của các yếu tố phiên mã trong con đường sinh mỡ hoặc giảm tích tụ lipid bằng cách ảnh hưởng đến biểu hiện của các gen, chẳng hạn như synthase axit béo và lipoprotein lipase trong quá trình biệt hóa tiền tế bào mỡ. Trước gánh nặng toàn cầu ngày càng gia tủa tình trạng béo phì đối với kinh tế xã hội và chăm sóc sức khỏe, cần phải có nhiều công trình hơn nữa để phân định mối quan hệ giữa việc tiêu thụ nước kiềm và nguy cơ béo phì vùng bụng.

Trong nghiên cứu hiện tại, thấy rằng những người uống nước kiềm có lượng đường huyết lúc đói và triglyceride trong huyết thanh thấp hơn, điều này bổ sung thêm bằng chứng cho sự khan hiếm dữ liệu về khía cạnh này trong các thử nghiệm trên người. Các nghiên cứu trước đây trên người cho thấy việc bổ sung nước kiềm làm cải thiện đáng kể lượng đường trong máu và HbA1c, điều này không phù hợp với các nghiên cứu trên người hoặc trên động vật. Trước đó, người ta đưa ra giả thuyết rằng nước kiềm có thể làm tăng đáng kể hoạt động của hexokinase, một loại enzyme quan trọng gây ra sự giảm lượng đường trong máu. Gần đây hơn, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy stress oxy hóa đóng vai trò chính trong nguyên nhân và bệnh sinh của bệnh tiểu đường, liên quan đến tình trạng kháng insulin do tăng đường huyết mạn tính và các biến chứng mạch máu. Cơ chế bảo vệ thực sự của nước kiềm vẫn chưa được làm sáng tỏ nhưng có thể là do nguyên tử hydro hoạt động của nó có khả năng khử cao có thể tham gia vào các phản ứng oxi hóa khử và góp phần làm tăng mức chất chống oxy hóa. Điều này đã được xác nhận bởi nghiên cứu gần đây rằng sự can thiệp của nước kiềm đối với bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường có liên quan đến mức độ căng thẳng oxy hóa và các dấu hiệu viêm thấp hơn, đây là thử nghiệm đầu tiên trên người về việc bổ sung nước kiềm, với nhiều bằng chứng hơn có sẵn từ các mô hình động vật hoặc tại các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm.

Chất lượng giấc ngủ

Chất lượng giấc ngủ của những người tham gia được đánh giá bằng các biện pháp giấc ngủ được công nhận rộng rãi, bảng câu hỏi Chỉ số chất lượng giấc ngủ Pittsburgh. Bên cạnh nhận thức của cá nhân về chất lượng giấc ngủ, những người tham gia được đánh giá dựa trên thời lượng ngủ, hiệu quả giấc ngủ theo thói quen, việc sử dụng thuốc ngủ, sự hiện diện của thời gian tiềm ẩn giấc ngủ (được định nghĩa là thời gian sử dụng để đi vào giấc ngủ), rối loạn giấc ngủ (được định nghĩa là bất kỳ lý do nào có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của người trả lời) hoặc rối loạn chức năng ban ngày để cho phép xác định chất lượng giấc ngủ. Mỗi thành phần được cân nhắc như nhau trên thang điểm Likert 3 điểm, với điểm "0" biểu thị không khó khăn, trong khi điểm "3" biểu thị khó khăn nghiêm trọng. Điểm từ mỗi thành phần được cộng lại để đưa ra điểm chỉ số chất lượng giấc ngủ, có thể dao động từ 0 (không khó khăn) đến 21 (khó khăn nghiêm trọng trong mọi lĩnh vực).

Phát hiện rằng những người uống nước kiềm có thời gian ngủ dài hơn đáng kể xứng đáng được giải thích sâu hơn, thay vì xu hướng xã hội hướng đến việc ngủ ít hơn và chất lượng giấc ngủ kém hơn là một đặc điểm chung ở nhiều nước phát triển và các nước đang phát triển. Chất lượng giấc ngủ kém bao gồm rối loạn giấc ngủ và thời gian ngủ ngắn thường liên quan đến các kết quả sức khỏe không thuận lợi bao gồm sức khỏe tinh thần, thể chất và nhận thức. Nghiên cứu gần đây cho thấy việc tiêu thụ nước kiềm đã cải thiện chất lượng giấc ngủ của người lớn ở Nhật Bản, tuy nhiên không có sự so sánh giữa các nhóm và khiến việc xác định xem bất kỳ tác động nào là do sự can thiệp khác nhau được nhận hay chỉ đơn giản là kết quả của việc thực hành trở nên khó khăn. Các nghiên cứu trước đây cho thấy sự gia tăng tình trạng viêm và căng thẳng oxy hóa là những đặc điểm chung ở những nhóm dân số bị rối loạn giấc ngủ trong khi tiêu thụ kiwi (giàu vitamin A, vitamin E và serotonin) và nước ép anh đào chua (giàu vitamin A và C) thúc đẩy giấc ngủ tốt hơn, với sự không nhất quán tồn tại. Các nghiên cứu gần đây hơn đã báo cáo mối quan hệ trực tiếp giữa thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ, với lượng trái cây và rau quả tiêu thụ hoặc thực phẩm giàu polyphenol (tức là trà đen và các sản phẩm ca cao), vốn là chất chống oxy hóa đã biết. Nhận thức được quy mô của vấn đề giấc ngủ trong xã hội hiện đại và sự khan hiếm dữ liệu, cần có nhiều công trình hơn để mô tả tác động tích cực của nước kiềm đối với chất lượng giấc ngủ.

Nhìn chung, không có sự khác biệt đáng kể nào về độ tuổi trung bình, số năm học, tình trạng việc làm và tổng thu nhập gia đình hàng tháng giữa những người uống nước kiềm thường xuyên và những người không uống. Những người uống nước kiềm thường xuyên có trọng lượng cơ thể và % mỡ cơ thể thấp hơn đáng kể. Mặt khác, họ có sức mạnh cơ bắp cao hơn đáng kể so với những người uống nước không kiềm. Trong khi đó, những người uống nước không kiềm có chất lượng giấc ngủ kém hơn và thời gian ngủ ngắn hơn đáng kể, trong khi những người uống nước kiềm thường xuyên có thời gian ngủ dài hơn đáng kể, khoảng 70 phút mỗi ngày. Không có sự khác biệt đáng kể nào về hoạt động thể chất giữa hai nhóm (t = 1,87, p > 0,05, df = 304). Tiêu thụ nước kiềm có thể được coi là nguồn lối sống dễ thực hiện để điều chỉnh các đặc điểm trao đổi chất. Tuy nhiên, cần có thêm các nghiên cứu để làm sáng tỏ toàn bộ phổ cá nhân có thể hưởng lợi từ việc tiêu thụ nước kiềm. Ngoài ra, cơ chế chính xác của việc tiêu thụ nước kiềm đối với việc cải thiện và phòng ngừa các bệnh như hội chứng chuyển hóa và các đặc điểm riêng lẻ của nó vẫn chưa được làm sáng tỏ hoàn toàn, do đó, cần phải có các nghiên cứu giải quyết tác động rộng lớn của nó đối với việc cải thiện tình trạng sức khỏe và cơ chế xứng đáng được nghiên cứu thêm.

BS. Phạm Thị Hồng Vân